W dniu 1 grudnia 2019 r. w Śniadowie pod Łomżą odbyły się uroczystości poświęcone 70. rocznicy śmierci żołnierzy Narodowego Zjednoczenia Wojskowego: ostatniego komendanta Okręgu Białostockiego NZW por. Kazimierza Żebrowskiego "Bąka" i jego syna Jerzego Żebrowskiego "Konara".
Obchody zorganizował Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Łomża przy współudziale władz gminnych. Patronat nad imprezą objął m.in. Starosta łomżyński i Instytut Pamięci Narodowej.
W uroczystościach wzięły udział poczty sztandarowe, pracownicy Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie (w tym dyrektor Jacek Pawłowicz i Michał Wołłejko), historycy Leszek Żebrowski i dr Rafał Sierchuła, grupa rekonstrukcyjna 11 Grupy Operacyjnej NSZ oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy.
Obchody zapoczątkowała msza święta.
Po uroczystej mszy świętej uczestnicy uroczystości obejrzeli krótką inscenizację historyczną przedstawiającą śmierć "Konara" i "Bąka".
Następnie udano się do pobliskiego Mężenina, gdzie 1 grudnia 1949 r. na posesji Teofila Lipki, zostali przez obławę okrążeni "Bąk" i "Konar". Partyzanci podjęli nierówną walkę, w trakcie której obaj zostali ranni.
Wstrząsające szczegóły wydarzenia opisał po latach jego świadek i właściciel kwatery Teofil Lipka: "Cały czas trzymali mnie w domu bo bali się, że tamci mają szansę ucieczki (...). Stałem z rękami do góry. Gdy rozwidniło się, powiedzieli (ubowcy) - chodź (...). Niech tylko któryś z nas zginie, to ty nie wrócisz - powiedział do mnie szef UB. Wszedłem do stodoły, zajrzałem do zasieka - nie tam, gdzie oni leżą, ale na drugie klepisko. Nie widzę tutaj nikogo - głośno mówię, żeby wszyscy słyszeli. A ten szef UB stał za węgłem i krzyknął: Są! Rozwieraj wierzeje. Wychodzić ze stodoły bo podpalimy budynki! I odzywa się "Bąk" donośnym głosem: - Tak jest. Wychodzimy. Wybryknęli z tej słomy na klepisko koło mnie (...). I biegną za stodołę. Dopiero zaczęła się strzelanina! (...) "Bąk" z synem biegną w kierunku olszyny. Ci z podwórka grzeją do nich. "Konar" zachwiał się i krzyczy: Tato jestem ranny - i zwalił się na ziemię. "Bąk" zaraz się wrócił, ukląkł przy głowie syna, przeżegnał go, przystawił mu pistolet do głowy i dwa razy strzelił. Tamci krzyczą, żeby przestał się bić. "Bąk" strzelił sobie w głowę. Bój się skończył", Ciała obu partyzantów zabrano i do dzisiaj nieznane jest miejsce ich pochówku.
Obecnie po zabudowaniach Teofila Lipka nie pozostał żaden ślad, który wskazywałby, że miejsce to było zamieszkane. Brak pozostałości po domu mieszkalnym i zabudowaniach gospodarczych. Jedynie niewielka ziemianka potwierdza, że teren był zabudowany.
Miejsce śmierci obu żołnierzy NZW znajduje się kilkanaście metrów od zachowanej ziemianki. Ustawiono tam dwa brzozowe krzyże, które najczęściej czekały Żołnierzy Niezłomnych po latach walki z system komunistycznym. Pod nimi w asyście oficjeli, grup rekonstrukcyjnych złożono kwiaty, zapalono znicze oraz pożegnano bohaterów sygnałem odegranym na trąbce oraz wystrzałami z armaty.
Później powrócono do Śniadowa, gdzie w miejscowym Gminnym Ośrodku Kultury prelekcję na temat Narodowego Zjednoczenia Wojskowego oraz sylwetki "Bąka" wygłosili Leszek Żebrowski i Michał Wołłejko. Był również czas na wspominanie bohaterów oraz dzielenie się, nieraz niedostępnymi, dokumentami z tamtych lat.
W dniu dzisiejszym 96. rocznicę urodzin obchodził również Pan mjr. Antoni Zienkiewicz, któremu życzono jeszcze wielu lat zdrowia i wręczono skromne dowody pamięci.
Uczestnikom uroczystości przekazano również publikację "Głos znad Narwi" nr 1 z 2019 r. zawierający artykuł "Por. Kazimierz Żebrowski ps. "Bąk" - jeden z najtwardszych Polaków", autorstwa Michała Wołłejki, w którym przedstawiono m.in. bardzo drobiazgowe okoliczności śmierci obu żołnierzy NZW w walce z obławą KBW w dniu 1 grudnia 1949 r.
Link do prelekcji Michała Wołłejki
https://www.youtube.com/watch?v=TEzMgOkETLQ&feature=youtu.be - prelekcja Michała Wołłejki
https://www.youtube.com/watch?v=YPTPdXD-QEU - część prelekcji Leszka Zebrowskiego
Fot. Bartłomiej Szyprowski
https://www.youtube.com/watch?v=YPTPdXD-QEU - część prelekcji Leszka Zebrowskiego
Fot. Bartłomiej Szyprowski
Głos znad Narwi 2019 nr 1
Link do fotorelacji na stronie fb Związku Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Łomża, z której pochodzą poniższe zdjęcia - poniżej.
https://www.facebook.com/media/set/?set=ms.c.eJw9lNmNRTEIQzsaYcAs~%3BTc2Ig~%3Bu75FxCJs2WFIeyPL2~_NMH2nVAUQ5kESh4~%3BgCkehQptgBqAyL6QGo5obWm0DACWaELLJ5C~_hTW9kBwAV0nhHWvMN6zqgfyl4d8eRS8nBLuB2JMhX2mNR~_mMOsHNF7qhktdg~%3BKA64GY74czD3SOQs7UoPO5ENEDPoBdB1Ss3Ft5IYaphnphAS3LvVo~%3BEDIevHpY6DRKEXEgekKyNnUXYkIk9~%3Bv~_6wu~_vrg6JkSxf3F~%3BmXpcpp4aA6wvJHOKDMEW2evlIX15eIU8YOtB5EyQhMqBns~_lxn6O6voA1oMGGQDfvjB9PhcpmwcrRhHsU1Q7AVM709afwlYRYA0wkQNlyOw401DhANbWI8ipujK36hE9eTB5IWn6gG7qUT3PkrHPpr~%3BBRdzgJl9NwatpJubZkswD3g~%3B4hVRNK6E3yaU5eThyPcreVkreVpZHITNNL6Regy3OtEVfiHQeSCAz8oauK3V2UnkhrW9JVX6KFmEMkB2pFnhxLsL~_pSXEBlD1gM8rM5sLEtMXpMuCklF49ykaMaDyV~_SG9gPeB97BccBxwJ8psKaoOUNpjVM0H6gvpN9Yiu9YtsJzFOFc4JFzkoK1oOLdKP1C3hRK3BS2ISdTjR3tNg0SMvO7wHXyUMsLCUxNyR3L9uLMh7RtTb1nCVNql7ApEEIc4IG5dJbWH~_hppYtdCObkpMSenCZmoyx1N6qpoqNgb6b0ZrlFx3mE9IDyPmCTunl9wPuB6xxjLr~_Y7~_Vv1pzx6NYzrXoK9VM03iu0M219r2AXqANe43GHvsMahGjagZApkFJ5AE9BnCJns43BM51zPODz~_A2~%3BfsMfbc8UzX8bD3mx.bps.a.2915808371784955&type=1&__xts__[0]=68.ARDxFmz8ddUMr7EqF0J8S9tVzAx4PLHEFk1MRDLsqcsZ_o4b_q9IgD2SBpfeYI1mmB5ZAI3E9xKKJgjWyrzSIU9COrpVjbCXyDpisx5FY9K2cWQ9GHs86ejrtXPeePCKAtXFlpT5spR0TEo_Pv2gxfBg3ZkuoRQMEjOD3gHB3j03WdZZRc2dVDpjcU01EIEJ_s9TYnemqE1Z0l3TZyUMjqKwHpLAxBUrnzf7JPmI7q6fKltEMYxkCd9eC9L2se6OR3lgkWle0_PAMIRQB_b_Bw7QIopPsFsodo_LcUKV2QzJL2uC4IpyvPNzvF5L1zucLMtUOEivu-Z1I9CmOLo3mmH-HQA_Gxjfx7ebRkoi0BNSFjvj-QkYP3KqEIe2xDWOGas20RbQjxxLvpk4lT_sLU0H38Dox237HQiuudLhDTvi1BgfmIrTFmZ4Jr2m6HpQBlgyhVpWhJWK2MF306He3fkefg&__tn__=HH-R
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz