niedziela, 22 kwietnia 2018

Kpr. Stanisław Przybysz "Maszynka"



Zdjęcie sygnalityczne S. Przybysza po zatrzymaniu przez UB

Ur. 17 IV 1927 r. w Kotlicach, s. Józefa i Ludmiły zd. Lewanda; ukończył 3 klasy szkoły powszechnej; rolnik; w czasie okupacji powołany do służby  w „Junakach”, skąd zbiegł w 1944 r. i wstąpił do AK; żołnierz 3. drużyny 1. plutonu kompanii „Wiklina” pod dowództwem Józefa Kaczoruka „Ryszarda”; 
Rozkazem personalnym Michała Polaka "Żelaznego" z 13 V 1945 r. został awansowany do stopnia starszego strzelca. 
Część rozkazu personalnego z 13 V 1945 r.  z awansem S. Przybysza "Maszynki"

3 VII 1945 r. rozkazem personalnym nr 4 Michała Polaka „Żelaznego” udzielono mu pochwały za wytrwałą i pilną pracę w konspiracji. 
Rozkaz M. Polaka "Żelaznego"
Ujawnił się w 1945 r.; od 1947 r. żołnierz WiN z placówki w Kotlicach podległej rejonowi Skierbieszów „Niedźwiedź” dowodzonemu przez Zygmunta Jaślikowskiego „Karego”.
Rozkazem nr 4/47 Mariana Pilarskiego "Jara" z 10 III 1947 r. awansowany do stopnia kaprala. 
Ujawnił się 11 IV 1947 r. w PUBP w Zamościu zdając kbk Mosin nr 1878. 

Od jesieni 1949 r. do 13 IV 1950 r. żołnierz I kompanii „Kanciarza” II Inspektoratu Zamojskiego AK. 
Postanowienie o zatrzymaniu S. Przybysza
 
Protokół zatrzymania
Postanowieniem Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Lublinie z 20 IV 1950 r. został tymczasowo aresztowany i osadzony w więzieniu w Zamościu.

Po przeprowadzonym śledztwie został oskarżony 8 XI 1950 r.

Fragmenty aktu oskarżenia dot. S. Przybysza
Wyrokiem WSR w Lublinie z 26 I 1951 r. sygn. Sr 669/51 skazany na 10 lat więzienia, pozbawienia praw publicznych na 5 lat i przepadek całego mienia; postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z 27 VII 1955 r. na mocy amnestii karę zmniejszono mu do 6 lat i 8 miesięcy więzienia; postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z 23 VIII 1955 r. orzeczono jego warunkowe przedterminowe zwolnienie; karę odbywał m.in. w więzieniach: w Sieradzu (22 III 1951 r.- 4 III 1954 r.), Chełmie (4 III 1954 r. - 14 V 1954 r.) i Strzelcach Opolskich (14 V 1954 r. – 26 VIII 1955 r.); więzienie opuścił 26 VIII 1955 r. i powrócił do Kotlic.
Zawiadomienie o zwolnieniu z więzienia


Obecny wygląd domu mieszkalnego S. Przybysza w Kotlicach
S. Przybysz "Maszynka" - zdjęcie z W. Hryniewiecki "My z Zamojszczyzny"

Zmarł 15 VII 1987 r. i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Dubie.
 
Zdjęcie grobu S. Przybysza na cmentarzu w Dubie
IPN Lu 21/26,
IPN Lu 01/435,
IPN Lu 02/397, 
IPN Lu 21/30,
APL, sygn. 35/1099/0/6.4/175, 
W. Hryniewiecki, My z Zamojszczyzny., Warszawa 1988, s. 185,
J. Jóźwiakowski, Armia Krajowa na Zamojszczyźnie,  t. II, Lublin 2001, s. 797,
B. Szyprowski, Sprawa karna żołnierzy I Kompanii Ludwika Rogalskiego "Kanciarza" II Inspektoratu Zamojskiego AK, "Wojskowy Przegląd Prawniczy" 2017, nr 3, s. 103 i n. ,
Zdjęcie domu S. Przybysza w Kotlicach autorstwa B. Szyprowskiego,
Zdjęcie nagrobka Stanisława Przybysza z cmentarza w Dubie  autorstwa B. Szyprowskiego,
                                                                                                                                  Bartłomiej Szyprowski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz