W dniach 29-30 września 2019 r. odbył się uroczysty pogrzeb żołnierzy II Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej wchodzących w skład grupy zbrojnej dowodzonej przez Stanisława Pakosa "Wrzosa": Pawła Kalinowskiego "Francuza", Józefa Pysia "Ostrego" i Mieczysława Szewczuka "Włocha". Uroczystości, wraz z ceremoniałem wojskowym, zostały zorganizowane przez Wojewodę Lubelskiego, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Stowarzyszenie Głos Bohatera.
Kpr. rez. Józef Pyś "Ostry" od 1943 r. był żołnierzem AK a następnie WiN Obwodu Zamość. Po zatrzymaniu w dniu 29 grudnia 1945 r. przez MO w Zamościu został osadzony w więzieniu przy ul. Okrzei w Zamościu, skąd 8 maja 1946 r. uwolnił go oddział WiN ppor. Romana Szczura "Urszuli", który opanował więzienie. Nadal pozostawał w konspiracji. Od marca 1948 r. był żołnierzem II Inspektoratu Zamojskiego AK (oddziału Stanisława Pakosa "Wrzosa" Został w dniu 18 lutego 1951 r. ciężko ranny w trakcie potyczki z patrolem Milicji Obywatelskiej w Zamościu. Pomimo przewiezienia do szpitala i wykonania operacji zmarł. Został pochowany w bezimiennej mogile na Cmentarzu Unickim w Lublinie.W wyniku prac ekshumacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie jego szczątki
odkryto 11 września 2018 r. Informację o jego identyfikacji podano do publicznej
wiadomości 17 czerwca 2019 r. Postanowieniem Prezydenta RP z 19
VI 2019 r. nr 112-48-2019 został mianowany pośmiertnie na stopień podporucznika.
Mieczysław Szewczuk "Włoch" był od kwietnia 1951 r. żołnierzem
oddziału Stanisława Pakosa „Wrzosa” z II Inspektoratu Zamojskiego AK. 28 września 1951 r. po potyczce koło Dzierążni został zatrzymany przez MO
i PUBP Tomaszów Lub. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Lublinie z 20 grudnia 1951 r.
sygn. Sr 760/51 został skazany na karę śmierci i 7 lutego 1952 r.
ok. godz. 23.00 stracony w więzieniu na zamku w Lublinie. Jego szczątki odkryto 28
listopada 2018 r. podczas prac ekshumacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie na cmentarzu przy ul.
Unickiej w Lublinie. Informację o jego identyfikacji podano do publicznej
wiadomości 17 czerwca 2019 r. .
Paweł Kalinowski "Francuz" początkowo był współpracownikiem oddziału Stanisława Pakosa
„Wrzosa”, któremu udzielał kwatery oraz informacji o ruchach MO i UB. Od lutego
1951 r. był żołnierzem jego oddziału i dowódcą placówki w Pniówku. 27 października 1951 r. został zatrzymany w
Pniówku przez PUBP Zamość. 20 grudnia 1951 r. wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Lublinie z sygn.
Sr 760/51 został skazany na karę śmierci i 7 lutego 1952 r. ok. godz. 23.00 stracony w
więzieniu na zamku w Lublinie. Jego szczątki odkryto 11 listopada 2018 r. podczas prac ekshumacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie na cmentarzu przy ul.
Unickiej w Lublinie. Informację o jego identyfikacji podano do publicznej
wiadomości 17 VI 2019 r.
W dniu 29 września 2019 r. uroczyste pożegnanie trzech Żołnierzy Niezłomnych odbyło się w kościele pw. Matki Bożej Bolesnej w Wólce Panieńskiej.
W Radecznicy w uroczystym kondukcie trumny przewieziono na lawecie do bazyliki.
W uroczystościach uczestniczyli m.in. premier Pan Jacek Sasin, poseł na Sejm RP i prezes ŚZŻAK Okręg Zamość Pan Sławomir Zawiślak, wojewoda lubelski Pan Przemysław Czarnek, prezes IPN Pan prof. Krzysztof Szwagrzyk, dyrektor IPN o/Lublin Pan Marcin Krzysztofik, poczty sztandarowe, przedstawiciele władz i służb mundurowych, członkowie rodzin Żołnierzy Niezłomnych, weterani, harcerze z hufca hm Anny Rojek, Stowarzyszenie Motocyklowe Rajd Katyński, oraz zgromadzona ludność. W czasie uroczystego pogrzebu patent oficerski śp. Józefa Pysia odebrał członek jego rodziny Pan Adam Pyś.
Po mszy świętej, okryte flagami narodowymi, trumny ze szczątkami żołnierzy II Inspektoratu Zamojskiego AK, przeniesiono celem ich złożenia w krypcie bazyliki. Flagi i rogatywki uroczyście przekazano rodzinom "Ostrego", "Francuza" i "Włocha" (w imieniu rodziny "Włocha" odebrał je Pan Dariusz Pilarski). Następnie przemawiał Pan prof. Krzysztof Szwagrzyk a w imieniu rodzin Pan Adam Pyś. Oddano salwy honorowe, trumny uroczyście spoczęły w krypcie i złożono wieńce.
https://www.radiozamosc.pl/wiadomosci/11252,pogrzeb-zolnierzy-niezlomnych
https://www.gov.pl/web/kultura/uroczyste-pozegnanie-olnierzy-wykletych
https://www.facebook.com/BabciaFrania.88/videos/pcb.771896223264733/771893436598345/?type=3&theater
https://www.facebook.com/przemyslawczarnek/videos/548059199276749/UzpfSTEwMDAwNTEyMDc5ODIwNDoxMjgzMzE4OTM4NTE1NDU0/, - przemówienie Wojewody Lubelskiego
zdjęcia - Bartłomiej Szyprowski
zdjęcia - Bartłomiej Szyprowski
Bartłomiej Szyprowski
